Boeing bu defa fena sıkıştı
ABD basınında American Airlines pilotlarının Etiyopya’daki MAX kazasından önce, Boeing’i 737 Max modeli uçaklardaki güvenlik sorunları konusunda sorguladığı iddia edildi.
BBC Türkçe’de yer alan habere göre CBS televizyonu ve New York Times gazetesinin ele geçirdiği ses kaydında, pilotların Endonezya’da geçen Ekim ayında yaşanan kazadan sonra şirketi hızla harekete geçmeye çağırdığı duyuluyor.
Boeing’in çağrılara direndiği, ancak yazılımı düzeltmeyi söz verdiği kaydediliyor.
Ancak dört ay sonra, Etiyopya Havayolları uçağının 157 yolcu ve mürettebatıyla düştüğünde bu yazılım güncellemesi yapılmamıştı.
Kazadan, uçağın kanatlarının yeterli kaldırma kuvvetini sağlayamayacak kadar hızının azalması veya kanatlardaki hava akımının bozulması durumunda ortaya çıkan “Stall” durumunu engellemek için Boeing 737 Max modeli uçağa konulan sistem sorumlu tutulmuştu.
Şu anda tüm 737 Max modeli uçakların havalanmasına, bu sistemin her iki kazada da rol oynamış olabileceği kaygısıyla izin verilmiyor.
Boeing MCAS olarak bilinen sistemi güncelleme işlemine devam ediyor, ancak facialardan sadece bu sistemin sorumlu olduğunu reddediyor.
Boeing yöneticilerinin geçen Kasım’da, American Airlines pilotları ile kapalı kapılar ardından yapılan ve gizlice ses kaydı alınan toplantıda pilotların MCAS’ın güvenliği konusudaki kaygılarını dile getirdikleri duyuluyor.
‘MCAS sistemi hakkında bir şey bilmiyoruz’
Boeing’in Başkan Yardımcısı Mike Sinnett pilotlara “Kimse bunun tek nedeninin uçağın bu fonksiyonu olduğu sonucuna varmadı.” diyor.
Sinnet daha sonra toplantıda “Olabilecek en kötü şey böyle bir trajedi, daha da kötüsü bir başka trajedi olması” diye de ekliyor.
Pilotlar ayrıca, Endonezya’da 189 kişinin ölümüyle sonuçlanan Lion Air kazasına dek, 737 Max modeline yeni konulan MCAS sistemi hakkında hiçbir şey bilmediklerini söylüyorlar.
Pilotlar Sendikası’nın Güvenlik Yetkilisi Micke Michaelis “Bu adamlar veya başka hiç kimse bu lanet olası sistemin uçakta olduğunu bilmiyordu.” diyor.
Boeing haberlerle ilgili yorum yapmayı reddetti ve uçakları güvenle uçuşlara geri kazandırmak için çalışmaların sürdüğünü açıklamakla yetindi.
Lion Air kazasının ardından, Boeing MCAS sisteminde problem olması halinde neler yapılacağını anlatan ek bir talimatname yayımlamıştı.
Ancak daha sonra AFP’nin ele geçirdiği bir mektuba göre Michaelis bu talimatnamenin yetersiz olduğunu söylüyor.
Michaelis’in ayrıca, Boeing’ten yazılım güncellemesini değerlendirmesini istediği ve bunun uçakların bir süre havalanamamasına yol açabilecek bir durum olduğu vurgulandı.
New York Times’a göre, pilotlarıın sorunla başa çıkabileceğini düşünen Boeing, güncelleme için acele etmediği belirtlirken, araştırmacılar her iki kazada da uçakların burnunu aşağı doğru çeken arızalı MCAS sistemi sensörlerin sorumlu olduğuna inanıyor.