En süratli on uçağa bir göz atalım. Burada sıralanan liste insanla uçurulan uçaklardan ibarettir. Listedeki uçaklardan daha hızlı olan deneme amaçlı insansız hava araçları bu listeye alınmamıştır.

10. SUKHOI Su-27 FLANKER (2.25 MACH)

Su-27 uçağı Rus Sukhoi dizayn ofisi tarafından üretilmiş ve Amerikalıların Grumman F-14 Tomcat ve McDonnell Douglas F-15 Eagle uçaklarıyla rekabet edebilme kabiliyetine sahip, çift motorlu süpersonik bir savaş uçağıdır. 1985’de servise giren bu uçak hala uçmaktadır.

Su-27 hava devriye uçuşunda

Su-27 Rusya’nın ilk “flybywire” uçağıdır. Çok yüksek hücum açılarında bile uçabilir. Hava gösterilerinde yaptığı bu harekete “Pugachev’in Kobrası” adı verilmiştir.

Pugachev’in Kobrası

9. GENERAL DYNAMICS F-111 AARDVARK ( 2,5 MACH )

F-111  AARDVARK 1967 yılında hizmete başlayan orta menzil taktik taarruz uçağıdır. General Dynamics firması tarafından üretilmiştir. Elektronik Harp uçağı olarak da kullanılmıştır. Bu uçak 1998 yılında servisten çıkarılmıştır. Süpersonik uçuşta hareketli kanatlarını içeriye alabilen bu uçak 2,5 Mach sürate ulaşabilir.

F-111  AARDVARK Durandal bombası atıyor

8. Mc DONNELL DOUGLAS F-15 EAGLE (2,5 MACH)

F-15 Eagle, 1972 yılında ilk deneme uçuşunu yapmış ve McDonnell Douglas firması tarafından Rus Mig-25 uçağına karşı geliştirilmiş bir uçaktır. Uçuş karakteristikleri bakımından çok gelişmiş olan bu uçak, günümüzde bile başarılı bir şekilde kullanılmaktadır. Bu uçağı ABD, sadece Suudi Arabistan, Japonya ve İsrail’ e satmıştır.

F-15 ilk deneme uçuşunda

7. MiG – 31 Firefox (2,85 Mach)

Amerikalıları hız yarışında geçmek için, Mikoyan tarafından dizayn edildi ve ilk prototipi 1975 yılındauçtu. Rusya bu uçakları sadece Kazakistan ve Suriye’ye sattı. Mig-31 resmi olarak 2,85 Mach yapabilmektedir, Ancak motor hasar ihtimaliyle 3,2 Mach sürat yapabilir.

Mig-31 önleme kolu uçuşta

6. XB-70 VALKYRIE (3 MACH)

Amerika Birleşik Devletleri 1950’li yılların ortalarında yetmişbinfeetin üstünde ve 3 Mach’ dan yüksek süratlerde uçabilecek bir bombardıman uçağı programı başlattı. North AmericanAviation firması tarafından yürütülen program sonunda 1964 yılında XB-70 uçağının ilk prototipi uçtu. Ancak  maliyetinin çok yüksek olması ve arzu edilen sonuçların alınamaması nedeniyle program iptal edildi. Sadece iki adet üretilen uçak Amerikan Hava Kuvvetleri ve NASA tarafından bazı denemelerde kullanıldı ve 1969 da servisten çıkarıldı.

XB-70 Valkyrie havada

3 Mach yapabilen bu uçak sekiz motorluydu. Uçaklardan birisi GE (General Electric) motorları reklam çekiminde koldaki F-104 le çarpışma sonucu  düştü. Diğeri, Dayton, Ohio’ da bulunan,Amerikan Hava Kuvvetleri Ulusal Müzesinde sergilenmektedir.

Aynı marka motoru kullanan F-4, F-5, T-38, F-104 ve XB-70 Valkyrieuçakları  fotoğraf çekiminde ve  çarpışma anı (8 Ocak 1966)

5.  BELL X-2 STARBUSTER (3.196 MACH)

Bell X-2  Starbuster, 2-3 Mach arasında uçak etrafında meydana gelen termal bariyer araştırmaları için üretilmiş deneysel bir uçaktır. Bu nedenle bu uçağın yapımında alüminyum yerine çelik, bakır ve nikel alaşımları kullanıldı.

BELL X-2 STARBUSTER

Uçakta iki yanma odalı, 11 ile 67 kN itme gücü arasında ayarlanabilen bir Curtiss-Wright XLR25 roket motoru kullanıldı. Ağır bombardıman uçağı ile yüksek irtifaya çıkarılıp bırakılan bu uçak 1956 yılında irtifa ve sürat rekoru kırmıştır.

4.MIKOYAN MIG-25 FOXBAT (3,2 MACH)

Soğuk savaş döneminde Amerikan ve NATO uçaklarını önlemek amacıyla Mikoyan dizayn bürosu tarafından 1964 yılında üretilen bu uçak, güçlü bir radar ve havadan havaya füze sistemine sahiptir.

Amerikalıların termal bariyer sorununu titanyum ile aştığı bu dönemde Ruslar MiG-25’in üstyapısını çoğunlukla Inconel adı verilen bir nikel-çelik alaşımından imal etmiştir. Yine ucuzluk ve kolaylık gayesiyle punta ve el kaynağı gibi uçak imalatı için uygunluğu ve sağlamlığı tartışılan yöntemlerle üretilen MiG-25, öngörülenin aksine hizmette olduğu süre zarfında hiçbir sorun yaşamamıştır.

Mig-25 in iki kişilik modeli alçak irtifa uçuşunda

1976 yılında bir Rus pilotu Mig-25 uçağı ile Japonya’ ya iltica etti. Amerikalılar tarafından yapılan incelemede uçağın bilinenin aksine çok basit fakat işlevsel elektronik aletlerle donatıldığı öğrenildi.

Bugüne dek 1.190 adet üretilen MiG-25, Rusya, Cezayir, Suriye ve Ermenistan hava kuvvetlerienvanterlerinde  hizmet vermektedir

3. LOCKHEED YF-12 (3,32 Mach)

Lockheed “Skunk Works” dizayn ekibinin yarattığı harikalardan birisi olan bu uçak, ilk uçuşunu 7 Ağustos 1963 te yaptı. Sadece üç adet üretildi. Amerikan Hava Kuvvetleri pilotları tarafından kullanılan ve CIA için istihbarat toplayan uçak, 3.35 Mach sürate ulaştı. Bu uçağın test pilotlarından JimIrwin daha sonra astronot olup ve Ay’ a giden ilk insanlardan birisi olmuştur.

YF-12 havada

Bu uçaklardan birisi havada yanmıştır. Bir diğeri yerde kırım geçirmiş ve SR-71 uçağının üretiminde, yer testlerinde kullanılmıştır. Üçüncüsü ise, Amerikan Hava Kuvvetleri Müzesi’ nde sergilenmektedir.

2. LOCKHEED SR-71 BLACKBIRD (3,5 Mach)

YF-12 den geliştirilen bu uçak 3,5 Mach sürate ulaşan ve rekoru bugün bile kırılamamış hava emerek çalışan jet motorlu ve pilotlu son uçaktır. Toplam 32 adet üretilmiştir. Bunlardan 12 adedi çeşitli kazalarda kaybedilmiştir. Pilotları tarafından bu uçağa “Habu” lakabı takılmıştır. Habu, Japonya’ da yaşayan endemik bir yılan türüdür.

SR-71 in hızını karşılaştırmak için şöyle bir örnek verebilirim. SR-71 New York’ dan Londra’ ya (Mesafe : 5570 kilometre) saatte 2908 (2.72 Mach)  kilometre hızla 1 saat 54 dakikada uçabilir. Aynı rotayı süpersonik yolcu uçağıConcorde 2 saat 52 dakikada, subsonikyolcu uçağı B-747 uçağı ise ancak 6 saat 15 dakikada uçabilir.

SR-71 Blackbird

Amerika Birleşik Devletleri’ nin, dünyanın etrafına gözlem uydularını yerleştirmesinin ardından bu uçaklar 1990 lı yıllarda servis dışı bırakılmıştır. Amerika’ daki birçok hava müzesinde sergilenmektedir.

1. NORTH AMERICAN X-15 (6,7 Mach)

İlk uçuşunu 1959 da motorsuz olarak yapan X-15, roket motorlu ve pilotlu yüksek irtifaya B-52 uçağı ile çıkarılan ve buradan uçuşuna başlayan bir uçaktır. 1967 yılında 6,7 Mach sürate ulaşmıştır.

X-15 , B-52 den ayrılıyor

X-15 bir test uçağı olup, insanlı uzay uçuş programları için hipersonik hava akışı, aerodinamik ısınma, hipersonik hızlarda kontrol ve kararlılık, atmosfere girişte kontrol gibi konularda çok önemli veriler sağlamıştır.

Günümüzde hava araçlarının süratini artırma çalışmaları devam etmektedir. Özellikle ABD, Rusya, İngiltere,Çin, Hindistan ve Avusturalya’ nınhipersonik süratler üzerine çalışmalar yapılan programları sürmektedir. Hipersonik süratler için en önemli iki problem termal bariyer ve güç, yani motor problemlerinin çözülmesi gerekmektedir. Bu programlar arasında en ilerde olanın,NASA HyperX programı olduğunu düşünmekteyim. Bu  çerçevede yürütülen X-43 denemelerinde 9,6 Mach’ a ulaşılmıştır.

X-43

X-43, Pegasus iticisinin önüne yerleştirilmiş bir insansız scramjet motorlu hava aracıdır. B-52 uçağı ile yüksek irtifaya çıkarılan roket motorlu Pegasus fırlatıcısı ile belirli bir sürate ulaştırılan X-43 daha sonra kendi motorunu kullanarak hipersonik sürate ulaşır.

B-52 den ayrılmış Pegasus fırlatıcısı X-43 ü hızlandırıyor

Hipersonik araştırmalarda en önde giden ülke Amerika Birleşik Devletleridir. Büyük paralar yatırılan projeleri şöyle sıralayabiliriz:

• DARPA Falcon Project,HypersonicTechnologyVehicle 2 (HTV-2)
• NationalAero-Space Plane, Rockwell X-30
• Prompt Global Strike (PGS)
• Boeing X planeprojects

Bu ana programların yanında yürütülen onlarca yan program vardır.

Ruslar da birçok program yürütmekle beraber, uzaya çıkıp tekrar atmosfere girerek hedefleri vurabilecek, hibrit motorlu uçak projesineöncelik vermektedir.

Çin de bu konuda ilerlemeler sağlamıştır. Ürettikleri deneysel  hipersonik hava aracının  kısa adı DF-ZF olarak geçmektedir.

Hindistan Savunma Araştırma ve Geliştirme Organizasyonu tarafından, kısa adı HSTDV olan  birhipersonik deneme uçağı üretilmiş ve Berlin Hava gösterilerinde sergilenmiştir.

Sonuç olarak sürat:

– hayatımızı kolaylaştırır

-medeniyetin göstergesidir

– askeri üstünlüktür

– strateji ve taktiğin mihenk taşıdır,

– sürat insanoğlunun hayatını kökten değiştirecek unsurdur. Bütün bu nedenlerden dolayı insanoğlunun yakın zamanda problemlerin üstesinden gelerek, bize şu an fantastik gelecek süratlere ulaşacağını tahmin ediyorum.

Sevgiyle kalın!

KAYNAKLAR:

Havacılara tavsiyeler:

KİTAP: Sled Driver: FlyingtheWorld’sFastest Jet – BrianShul

FİLM: The Starfighters-1964- Robert Dornan, Richard Jordahl