28.03.2022

Adına “Zero G” uçuşu deniliyor..

B727 tipi uçakla günümüzde gerek bilimsel çalışmalar, gerekse meraklılarına müthiş bir an yaşatmak için yapılan yer çekimsiz ortamı yaşatan uçuşun adı.

Uçak yaklaşık 15 bin metreye yükseldikten sonra dik bir açıyla yeryüzüne doğru dalışa geçiyor ve o anda hop yer çekimsiz ortamı yaşıyorsunuz.

İnsanlar ve uçağın içinde bulunan her şey havada uçuşmaya başlıyor.

Kontrol altında yapılan bu uçuşların müthiş bir deneyim olduğu tartışmasız.

Bu uçuşu hatırlatmamın nedeni; Geçtiğimiz hafta Çin’de yaşanan kaza.

China Eastern’e ait B737-8 tipi yolcu uçağı 30 bin feet (yaklaşık 11 bin metre) yükseklikte, uçakta en güvenli zaman olarak kabul ettiğimiz düz uçuşunu yaparken doksan derecelik bir açıyla yeryüzüne doğru dalışa geçerek içindeki 132 kişiyle darmadağın oldu.

Şimdi..

Havacılık dünyasını altüst eden bu kaza sonrasında başta Boeing olmak üzere yetkili tüm birimler bu akıl dışı düşüşe neyin neden olduğunu anlayabilmek için çalışıyor.

ABD Ulusal Ulaştırma Güvenliği Kurulu’nda (NTSB) görev alan pilot Benjamin Berman, Boeing’in 737-800 tipi uçaklarının bu kadar dik açılarla dalış yapamayacak şekilde tasarlandığını ifade etti.

Bu arkadaş ifade etti etmesine de, bu tür bir dalışla düşen uçak sayısı benim hatırladığım kadarıyla 3’ncü oldu.

Birincisi; Silk Air’e ait B737-300 tipi yolcu uçağı (Flight 185) 19 Aralık 1997’de Jakarta-Singapur/Changi uçuşu sırasında aynı açıyla dik bir dalışa geçerek denize düştü. 

İkincisi; THY’nin 1999’da Adana’dan kalkıp Cidde’ye yolcu almaya giden B737-8 tipi uçağı aynı bu şekilde düştü ve yine birebir benzerlikte yerde delik açtı.

Aynı şekilde yaşanan üçüncü kaza ise China Eastern’in geçtiğimiz hafta düşen B737-800’ü oldu ve aynı delik fotoğraflarda duruyor.

Her iki kazada Silk Air’in tek farkı uçağın denize düşmesi ve modelinin B737-300 olması.

China Eastern’in neden düştüğü henüz bilinmese de, önceki iki kazada uçağın düşmesine kuyruk dikmesinin kopmasının neden olduğu kesindi.

Kazadan bu yana konuyla yakından ilgili kişilerle yaptığım konuşmalardan çıkan sonuçta bu yönde.

Düz uçuşta bir uçağın bu şekilde düşmesinin en kuvvetli nedeni kuyruk dikmesinin kırılması veya almış olacağı ağır bir hasar.

China Eastern kazasını araştıranların elindeki en kıymetli bilgi bölgedeki bir maden ocağının güvenlik kamerasına takılması oldu.

Ne şekilde düştüğünü sanki bir deney yaparmışçasına ortaya koydu bu görüntü.

Biz bu uçağı üretenler olmadığımız halde ortak öngörümüz kuyruk dikmesinde birleştiyse, Boeing’in ne düşündüğünü anlamak o kadar zor değil.

Karakutular yerin bir buçuk metre altında bulundu, inceleme sonucunda kaza hakkında bilgi sahibi olacağız ama sonuç yine kuyruk dikmesini işaret ederse, işte o zaman Boeing yandı demektir.

Çünkü kaza olduğundan bu yana China Eastern filodaki tüm B737-8’leri uçuştan kesti.

Bahsettiğimiz model, Boeing’in en yaygın kullanılan uçağı.

B737-8’in havayollarındaki kullanım sayısı Max’e benzemez.

Haliyle bu olası krizde Max krizine benzemez.

Diğer ikisinde de olduğu gibi kurtulma olasılığının sıfır olduğu bu kazada da, şu yada bu nedenle kuyruk dikmesi sorunu çıkarsa bunun sonuçları ağır olur.

Boeing’i tuşa getirir mi, hep beraber görücez.

Yazının girişinde bahsettiğim “Zero G” uçuşuna gelince..

Düz uçuşta dik açıyla ani bir dalışa geçen ve bu dalışta ses hızına ulaşan uçaktaki yolcuların ne olduğunu soruyorsunuz ya, girin “Zero G” uçuşunun videolarına, ne görüyorsanız onu misliyle hızlandırın, işte o oldu.

Ve bilim insanlarının araştırmasına göre bu tür dalışta havada yaşanan şok dalgası nedeniyle insanların yere çarpmadan önce hayatta kalma olasılığı yok.

Hepinize iyi uçuşlar olsun..