16.08.2021

Olay bir hafta gecikmeyle ortaya çıktı.

Geçtiğimiz 7 Ağustos gecesi New York-Newark Havalimanı..

THY’ye ait A330 kalkış için kendini pistte zannettiğinde aslında henüz taksi yolundaydı.

Kaptan gazları açtı, uçak kalkış için koşmaya başladığında Newark kule, “hoop” dedi THY’ye, “ne yapıyorsun orası pist değil taksi yolundasın acil dur!”

Kaptan kalkıştan vaz geçti, motorlar rejeck edildi, otomatik acil frenleme devreye girdi, arkadaki yolcuların iç organları yer değiştirdi..

Uçak taksi yolundan park alanına geçtiğinde iniş takımlarının ani frenleme nedeniyle aşırı ısınması, son duruşu bile zorlaştırdı ve uçak soğumak için beklemeye alındı.

90 dakikalık gecikme sonrasında tekrar pist başı yapıldı ve İstanbul’a doğru uçuşa geçildi.

Bu arada arkadaki yolculara da bişey söylemek gerekiyordu; “Mekanik sorundan dolayı kalkıştan vaz geçtik” denildi.

Ne deseydi kaptan?

Mesela..

“Sayın yolcular kusura bakmayın, THY istiyor SHGM sürekli kafasına göre uçuş saatlerimizi yükseltiyor nasıl yorgunuz bildiğiniz gibi değil. O nedenle pist yerine taksi yolundan kalkışa geçmişim, Allahtan kule uyardı da büyük bir hatadan geri döndük” mü demeliydi?

Yada..

“Sayın yolcular öyle dalgınım ki, bu ay kaç para alıcam, normal şartların da üstünde uçuyoruz ama salgın maaşlarına devam ediyoruz. Çocuğun okulu, evin taksiti, giderler, banka filan derken konsantrasyon sıfır, taksi yolunu pist zannetmişim kule uyarınca ani frenlemeyle durduk. İniş takımları öylesine ısındı ki, şimdi güvenli kalkış için soğumasını bekliyoruz” mu demeliydi?

Seçin ikisinden birini ama durum net olarak budur.

Bugün Newark’ta yaşanan olayın bana göre birinci derecede suçlusu SHGM’dir.

İkinci derecede banko suçlu olansa THY’nin ta kendisidir.

Bu iki olasılık dışında bir neden olması örneğin kulenin yanlışlık yapması (olası bile değil ama), kaptanın böyle bir hataya dahil olması kabul edilemez.

Eğitimse, eğitim tecrübeyse, tecrübe. THY’de halen daha (bildiğim kadarıyla) bu ikisi bir arada olmadan hiçbir pilot o uçağın sol koltuğuna geçemez.

O nedenle bu hatanın üçüncü şıkkı yok.

Cümle alem bilir, uçuş düzenlemelerinde THY ister SHGM şak diye yapar.

Böyle olmaması gerekirken, bizde böyledir.

Uçuş saatleriyle oynanmasının bilimsel çalışması asla yapılmaz. Yorgunluk nasıl sonuçlar doğurur diye hiç düşünülmez.

Konsantrasyon bozukluğuna neden olacak tüm unsurların havacılıkta ölümcül sonuçlar doğuracağı asla hesaplanmaz.

İşte fotoğrafı da bu olur.

Üstelik THY’nin ABD’de en yeni hattı olan, dünya devlerinin mercekle takip ettiği Newark’ta ortaya çıktı bu umursamazlığın sonucu. Dünya havacılık medyasında da anında yerini aldı.

Ne zaman anlaşılacak THY’nin ayarlarıyla oynamanın tehlikeli sonuçlar doğurduğu, gerçekten merak ediyorum.

Hepinize iyi uçuşlar olsun..

Dip not: Hatırlarsanız 25 Temmuz tarihinde bir haber yayınladık. THY uçucu ekipleri bir anket yapmıştı yönetimden memnun musunuz diye. Sonuçlar belli oldu. Henüz yayınlanmadı ama size küçük bir tüyo vereyim; Memnuniyete cevap tahminlerin çok çok ötesinde..